Przejście akcji na inną osobę. Akcje mogą być co do zasady przenoszone na inną osobę. Obrót akcjami imiennymi może być w statucie spółki ograniczony.

 

Sposób przejścia akcji na inną osobę

Czynność inter vivos/ między żyjącymi

Mortis causa na wypadek śmierci

sprzedaż

darowizna

Inna czynność np. zamiana, przewłaszczenie na zabezpieczenie

Dziedziczenie testamentowe

Dziedziczenie

ustawowe

Powołanie do spadku

Zapis/zapis windykacyjny

Powołanie do spadku

           

 

 

Jak podnosi A. Opalski, w: System prawa prywatnego. Prawo spółek kapitałowych. Tom 17B, pod red. S. Sołtysińskiego, Warszawa 2010, s. 406 : „statutowe ograniczenia odnoszą się wyłącznie do rozporządzeń dokonywanych pod tytułem szczególnym, jednak nie w drodze sukcesji uniwersalnej (spadkobranie, łączenie się spółek). Nie ograniczają też swobody czynności mortis causa. Czynności te stanowią „rozrządzenia” a nie „rozporządzenia” akcjami. Przepisy o spółce akcyjnej nie zawierają odpowiednika art. 183 KSH, zgodnie z którym umowa spółki może ograniczyć wstąpienie do spółki spadkobierców zmarłego wspólnika, pod warunkiem zapewnienia spadkobiercom spłaty. Taki stan rzeczy jest następstwem postrzegania spółki akcyjnej przez ustawodawcę jako najbardziej >kapitałowego< typu spółki.”

 

Skutek ustania małżeństwa w wyniku śmierci akcjonariusza dla pakietu akcji. Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. W myśl art. 43 § 1 k.r.o. oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym. Z chwilą ustania małżeństwa w wyniku śmierci jednego z małżonków do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku (art. 46 k.r.o.) W konsekwencji do wspólności majątku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 k.c.). Wniosek: Do spadku wchodzi ½ udziału w każdej z akcji należącej do majątku wspólnego

 

Zasady dziedziczenia akcji w przypadku braku testamentu. W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku (art 931 § 1 k.c.).

 

 

Poświadczenie dziedziczenia. Zgodnie z art. 1025 k.c. sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą. Co ważne, stwierdzenie nabycia spadku oraz poświadczenie dziedziczenia nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku (art. 1026 k.c.).

 

Dział spadku. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 k.c.). Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego (art. 1037 k.c.). Umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku (art. 1038 § 2 k.c.). Wniosek: Po poświadczeniu dziedziczenia można dokonać umownego działu spadku co do pakietu akcji wchodzącego do masy spadkowej.

 

Darowizna akcji lub udziału we współwłasności akcji. Zgodnie z art. 890 § 1 k.c. oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Innymi słowy umowa darowizny akcji może być zawarta bez aktu notarialnego. Przeniesienie akcji imiennej następuje przez pisemne oświadczenie albo na samym dokumencie akcji albo w osobnym dokumencie oraz wymaga przeniesienia posiadania akcji (art. 339 k.s.h.).

 

 

Blog

20 listopada 2018
Wybrane problemy obrotu akcjami.