Obecna regulacja wygasza istniejący w piśmiennictwie na tle poprzedniego stanu prawnego spór, a sprowadzający się do pytania czy konsumencką zdolność upadłościową posiada osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne. Por. np. P. Bielski, Zdolność upadłościowa prowadzącego we własnym (wspólnym) imieniu gospodarstwo rolne, Rej. 2006, Nr 1, s. 52 i n. W uzasadnieniu projektu ustawy przyjęto, że „proponowana zmiana art. 6 pkt 5 oraz art. 4911 PrUpNapr ma charakter precyzujący i nie prowadzi do zmiany obowiązującego stanu prawnego. Jej celem jest wyjaśnienie ewentualnych wątpliwości co do zakresu zastosowania przepisów o upadłości konsumenckiej, w szczególności co do objęcia nimi osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne.” Podobnie, P. Zimmerman, Prawo upadłościowe, 2015, s. 1079. Na tle proponowanego brzmienia art. 4911 PrUp nie powinno już budzić wątpliwości, że z upadłości konsumenckiej skorzystać mogą wszystkie osoby fizyczne, wobec których nie prowadzi się postępowania upadłościowego na zasadach ogólnych. Są to zatem, oprócz osób fizycznych nieprowadzących żadnej działalności gospodarczej ani zawodowej, także osoby fizyczne prowadzące gospodarstwo rolne. Doprecyzowania wymaga także kwestia zdolności upadłościowej osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne równocześnie z inną działalnością gospodarczą lub zawodową. Z racji prowadzenia tej działalności można ogłosić upadłość takich osób na zasadach ogólnych właściwych dla przedsiębiorców”. Rozstrzygnięcie dylematu czy upadły, który jest osobą fizyczną, której przysługuje tytuł prawny do gospodarstwa rolnego, nie jest/jest przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest bezprzedmiotowe. Prawo upadłościowe – wobec faktu, iż system prawa formułuje kilkanaście różnych definicji przedsiębiorcy – odwołuje się do pojęcia przedsiębiorcy na tle Kodeksu cywilnego (art. 5 ust. 1 PrUp). Zgodnie z art. 431 KC przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1 KC, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Zgodnie z art. 6 pkt 5 PrUp nie można ogłosić upadłości dedykowanej przedsiębiorcy w stosunku do osób fizycznych prowadzących gospodarstwo rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej. Zgodnie z art. 553 KC za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Przedsiębiorcą dla prawa upadłościowego nie jest osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne. Zgodnie z art. 4911 PrUp przepisy o upadłości konsumenckiej stosuje się wobec osób fizycznych, których upadłości nie można ogłosić zgodnie z przepisami działu II tytułu I części pierwszej ustawy. Osoba fizyczna prowadząca gospodarstwo rolne, która nie prowadzi innej działalności gospodarczej lub zawodowej, może być podmiotem upadłości konsumenckiej.W ramach upadłości konsumenckiej działalność rolnicza (prowadzenie przedsiębiorstwa) może być kontynuowana na zasadach określonych w przepisach o postępowaniu upadłościowym. Wydaje się, że do prowadzenia działalności gospodarstwa rolnego należy odpowiednio stosować przepisy o prowadzeniu przedsiębiorstwa. Dynamika prowadzenia przedsiębiorstwa i związane z tym ryzyko są podobne do dynamiki prowadzenia gospodarstwa rolnego i ryzyka z tym związanego. Zgodnie z art. 312 ust. 1 i 2 PrUp po ogłoszeniu upadłości można prowadzić dalej gospodarstwo rolne upadłego, jeżeli możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami lub możliwa jest sprzedaż gospodarstwa rolnego upadłego w całości lub jego zorganizowanych części. Jeżeli syndyk prowadzi gospodarstwo rolne upadłego, powinien podjąć wszelkie działania zapewniające zachowanie gospodarstwa rolnego w co najmniej w niepogorszonym stanie. Dalsze prowadzenie gospodarstwa rolnego przez syndyka, jeżeli ma trwać dłużej niż trzy miesiące od dnia ogłoszenia upadłości powinno – jak się wydaje – wymaga zezwolenia rady wierzycieli (art. 206 ust. 1 pkt 1 PrUp) albo sędziego-komisarza (art. 213 PrUp). Umowy kontraktacji powinien zawierać syndyk masy upadłości. Syndyk powinien zaciągać zobowiązania na zasadach kredytów kupieckich, celem sfinansowania produkcji w ramach gospodarstwa rolnego upadłego.

Blog

16 lutego 2019
Upadłość konsumencka rolnika?