W myśl art. 917 k.c. przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Ugoda, w rozumieniu art. 917 k.c., dotyczy zatem ustępstw w zakresie już istniejącego stosunku prawnego. Wzajemne porozumienie co do ułożenia pomiędzy stronami nowych wzajemnych relacji, nawet jeżeli dzieje się to w związku z uprzednio istniejącym stosunkiem prawnym, nie mieści się w zakresie cywilistycznego pojęcia ugody. Immanentną cechą ugody jest wzajemność ustępstw, które wszakże nie muszą być w pełni ekwiwalentne (tak np. L. Stecki, w: Kodeks cywilny z komentarzem, tom II, Warszawa 1989, s. 825, S. Dmowski, w: Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga Trzecia. Zobowiązania. Tom II, Warszawa 1999r., s. 586). W przypadku gdyby w treści dokumentu określonego jako „ugoda” strony nie czyniły sobie w istocie rzeczy wzajemnych ustępstw, stosunek taki należałoby traktować, w zależności od okoliczności za zrzeczenie się roszczenia, odnowienie, umowę o zmianę stosunku prawnego, itp.

Jak się wydaje, dla uczynienia ustępstwa w ramach ugody, o ile będzie się to wiązać z przekroczeniem zakresu czynności zwykłego zarządu, niezbędna będzie zgoda nadzorcy sądowego. Brak zgody nadzorcy sądowego wymaganej przepisem prawa na dokonanie czynności prawnej przez dłużnika prowadzącego postępowanie układowe powoduje jej bezwzględną nieważność (Tak: S. Gurgul, Prawo upadłościowe i układowe. Komentarz, Warszawa 2001, wyd. 2, s. 842). W tym miejscu należy postawić ogólną, teoretyczną tezę, iż zgoda nadzorcy sądowego na dokonanie czynności prawnych nie likwiduje obiektywnych nieprawidłowości (wad) czynności prawnej, której zgoda ta dotyczy.

Blog