Istotnym zagadnieniem jest pytanie o swobodę emisji papierów wartościowych. Po pierwsze, problem ten można rozpatrywać w płaszczyźnie ograniczeń jakie obowiązujące przepisy wprowadzają w odniesieniu do nazwanych papierów wartościowych. Np. art. 2 u. oblig. wprowadza ograniczenia podmiotowe dla emisji obligacji, a art. 25 ust. 1 u.o oblig. ograniczenia podmiotowe dla emisji obligacji przychodowych. Powstaje też pytanie czy przepisy regulujące emisję papierów wartościowych mają charakter norm iuris cogentis czy iuris dispositivi? W zasadniczej części będą to przepisy iuris cogentis niemniej analizy należy dokonywać co do każdego przepisu indywidualnie. Po drugie, zagadnienie to można odnieść do problemu emisji nienazwanych papierów wartościowych opiewających na wierzytelności (problem tzw. numerus clausus papierów wartościowych). W tym względzie w piśmiennictwie wyrażane są trzy główne stanowiska: (a) pogląd o numerus clausus papierów wartościowych opiewających na wierzytelności : imiennych, na zlecenie, na okaziciela.[1] Dalej prezentowany jest pogląd (b) według którego można przyjąć, że – na zasadzie swobody umów - dopuszczalne jest wystawianie papierów wartościowych imiennych, nie przewidzianych w ustawach (wzorzec kompetencji generalnej). Z kolei jeżeli chodzi o papiery wartościowe na zlecenie i na okaziciela to ich wystawienie powinno opierać się konkretnym przepisie prawa kreującym dany typ papieru wartościowego (wzorzec kompetencji szczególnej).[2] Wreszcie prezentowane jest również zapatrywanie liberalne (c) według którego nie ma zasady numerus clausus papierów wartościowych opiewających na wierzytelności, a uzasadnienia tej tezy poszukuje się m.in. w zasadzie swobody umów, w sensie istnienia w Kodeksie cywilnym „części ogólnej” prawa papierów wartościowych, itp.[3] To ostatnie stanowisko wypada uznać za trafne. Niemniej zasada numerus clausus występuje w przypadku papierów wartościowych opiewających na prawa członkowskie[4] czy dopuszczonych do publicznego obrotu.[5]

Blog