W toku postępowania układowego dłużnik nadal prowadzi działalność gospodarczą jednak z ograniczeniami wynikającymi z przepisów prawa. Por. J.Korzonek, Prawo upadłościowe i Prawo o postępowaniu układowym, Tom III, s. 63 i n. D. Czajka, Przedsiębiorstwo w kryzysie. Upadłość lub układ. Warszawa 1999, s. 485 i n. Gorset ograniczeń prawnych prawa układowego nie zwalnia jednak Zarządu z obowiązku dbałości o wynik ekonomiczny prowadzonej działalności.
W przypadku zbywania majątku dłużnika w toku postępowania układowego, oprócz uzasadnienia natury ekonomicznej, należy mieć na uwadze potrzebę ochrony interesów wierzycieli, a w szczególności wierzycieli układowych. Wierzyciele układowi, po otwarciu postępowania układowego do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia co do układu albo umorzenia postępowania, nie mogą bowiem uzyskać zaspokojenia swoich wierzytelności ani w drodze dobrowolnych spłat dłużnika ani w drodze przymusowej egzekucj. Z tego względu parawan prawny postępowania układowego nie może być wykorzystywany dla wyzbycia się substancji majątku dłużnika, z którego możliwe jest uzyskanie zaspokojenia dla wierzycieli. Z drugiej jednak strony, dokonany przez ustawodawcę podział na wierzycieli układowych i pozaukładowych w sposób istotny uprzywilejowuje tych ostatnich. Wierzyciele pozaukładowi nie są skrępowani w dochodzeniu swoich roszczeń i w wyniku czynności egzekucyjnych mogą doprowadzić do zajęcia majątku dłużnika (zarówno akcji jak i wierzytelności z rachunków bankowych). W konsekwencji same przepisy prawa kreują dysproporcje w pozycji prawnej wierzycieli dłużnika.
Bardzo ważną kwestią jest sprzedaż akcji za rzetelną cenę. W takim przypadku ma miejsce zastąpienie jednego składnika majątku jego ekwiwalentem – środkami pieniężnymi. Co prawda oba te składniki majątku różnią się od siebie, niemniej uzyskanie odpowiedniej ceny za akcje w zasadzie powinno wykluczać ewentualny zarzut rozporządzenia majątkiem ze szkodą dla wierzycieli w odniesieniu do płaszczyzny samej transakcji.
Dalej należy podnieść, iż ochrona interesów wierzycieli powinna uwzględniać realia ekonomiczne. Jeżeli zatem niedokonanie sprzedaży akcji wiązałoby się z poniesieniem znacznej szkody przez dłużnika (m.in. w związku z utratą możliwości negocjowania ceny sprzedaży rozproszonych akcji, nie stanowiących pakietu kontrolnego), czynność prawna w postaci sprzedaży akcji była planowana od dłuższego okresu czasu, jeszcze przed otwarciem postępowania układowego, a uzyskane ze sprzedaży środki zostaną przeznaczone na spłatę wierzycieli, przy rzeczywistym uwzględnieniu interesów wierzycieli układowych, możliwa jest obrona poglądu, iż czynność taka znajduje swoje usprawiedliwienie prawne.
- pamiętać, iż spłata zobowiązań pozaukładowych ma znaczenie z punktu widzenia realności wykonania układu, wobec zmniejszenia stanu zadłużenia. Nie bez znaczenia dla oceny sprawy ma możliwość zredukowania zadłużenia wobec banków, celem pozyskania środków do finansowania dalszej działalności, z której przychody mogą służyć prowadzeniu działalności gospodarczej.
Sprzedaż części majątku dłużnika (akcji) w toku postępowania układowego, za zgodą nadzorcy sądowego może znaleźć swoje usprawiedliwienie prawne, o ile zaniechanie takiej czynności wiązałoby się z niewątpliwym poniesieniem przez dłużnika realnej i istotnej szkody, cena uzyskana z tytułu sprzedaży akcji będzie odpowiednia, a środki uzyskane w wyniku dokonania czynności prawnej zostaną przeznaczone na spłatę wierzycieli, także z zabezpieczeniem spłaty wierzycieli układowych.
Blog