Do jakiego momentu wierzyciel może przystąpić do postępowania upadłościowego?

Czy podmiot, który nie dokonał zgłoszenia wierzytelności i który nie uczestniczył jako wierzyciel w postepowaniu upadłościowym upadłego może zaskarżyć postanowienie sądu upadłościowego o zakończeniu postępowania, jeżeli syndyk nie zlikwidował wszystkich składników masy? Innymi słowy jest to pytanie, do jakiego momentu przebiegu postępowania wierzyciel może uaktywnić się w postępowaniu upadłościowym? Odpowiedź powinna być następująca: dokąd istnieje jakakolwiek szansa zaspokojenia w postępowaniu upadłościowym, bez względu na jego stadium.

„Wierzycielem” w rozumieniu ustawy jest każdy uprawniony do zaspokojenia z masy upadłości, choćby wierzytelność nie wymagała zgłoszenia”. Źródłem pozycji wierzyciela jest przede wszystkim miarodajny tytuł prawny do uzyskania zaspokojenia z masy upadłości. Potwierdzenie tego tytułu prawnego wpisem na listę wierzytelności ma charakter wtórny. Wierzyciel osobisty upadłego, który chce uczestniczyć w postępowaniu upadłościowym, jeżeli niezbędne jest ustalenie jego wierzytelności, powinien w terminie oznaczonym w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zgłosić swoją wierzytelność. Jeżeli wierzytelność została zgłoszona przez wierzyciela po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności, bez względu na przyczynę opóźnienia, czynności już dokonane w postępowaniu upadłościowym są skuteczne wobec tego wierzyciela, zgłoszenie nie ma wpływu na złożone już plany podziału, a jego uznaną wierzytelność uwzględnia się tylko w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu. Jeżeli postanowienie dotyczące wierzytelności zgłoszonej po upływie terminu wyznaczonego do zgłaszania wierzytelności nie zostało wydane albo nie stało się prawomocne do dnia zakończenia lub umorzenia postępowania upadłościowego, postępowanie w tym zakresie podlega umorzeniu. Jeżeli jednak wierzytelność zgłoszono po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości, pozostawia się ją bez rozpoznania.

W postępowaniu upadłościowym należy przyjąć bardzo szerokie rozumienie „wierzyciela”. Procedura upadłościowa jest procedurą „biznesową”. Oznacza to, że formalizm proceduralny powinien ustępować ekonomicznemu sensowi tego postępowania. Jednocześnie pojęcie wierzyciela powinno być zdefiniowane przy pomocy ekonomicznej wykładni prawa. Kluczowym wyznacznikiem pojęcia wierzyciela jest tytuł do dochodzenia zaspokojenia z masy upadłości. Polski ustawodawca bardzo liberalnie podchodzi do możliwości zgłoszenia wierzytelności po upływie terminów wyznaczonych do ich zgłoszenia. W zasadzie najważniejszą konsekwencją dla wierzyciela, w związku ze spóźnionym zgłoszeniem wierzytelności, jest pominięcie go we wcześniej zrealizowanych planach podziału. Ustawodawca wskazuje że punktem granicznym do zgłaszania wierzytelności jest wykonanie ostatecznego planu podziału. Postępowanie upadłościowe przedsiębiorcy zmierza bowiem do jak najpełniejszego zaspokojenia wierzycieli i to jest jego głównym celem.

Podmiot, który nie zgłosił wierzytelności do upadłego (którego wierzytelność nie podlegała wciągnięciu na listę wierzytelności z urzędu), i który nie uczestniczył jako wierzyciel w postepowaniu upadłościowym upadłego, jest legitymowany do złożenia zażalenia na postanowienie sądu przedmiocie zakończenia postępowania upadłościowego, którego sensem jest negacja przesłanek zakończenia postępowania upadłościowego, w sytuacji gdy syndyk nie dokonał likwidacji istotnego składnika masy upadłościowej. Z ekonomicznej wykładni prawa wynika, że sensem takiego zażalenia jest dalsze prowadzenie postępowania upadłościowego, w którym powinny być przygotowywane kolejne plany podziału, a zatem nie został utracony sens dla złożenia spóźnionego zgłoszenia wierzytelności.

Blog