Przygotowana likwidacja (tzw. pre-pack) jest konstrukcją prawną (art. 56a i n. p.u.) nadal budzącą szereg emocji pomimo jej stosunkowo dobrego przyjęcia przez praktykę.[1] Ma ona na celu zapewnienie przyspieszonego i uproszczonego przebiegu postępowania upadłościowego z poszanowaniem ogólnych celów postępowania upadłościowego z art. 2 p.u. Istotą pre-packu powinna być w pierwszej kolejności maksymalizacja zaspokojenia wierzycieli. Do wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika może być dołączony wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa. Problematyka przygotowanej likwidacji doczekała się szeregu opracowań naukowych jak i tych bardziej praktycznych.[2] Obecnie trwa dyskusja na temat zmian w zakresie tej instytucji idących w kierunku uatrakcyjnienia tej instytucji prawnej. Zmiany art. 56a – 56h p.u. mają polegać w szczególności na :

  • potwierdzeniu expresis verbis, że jest możliwa przygotowana likwidacja dotycząca istotnych składników majątku w upadłości konsumenckiej;
  • potwierdzeniu, iż pre –pack może być adresowany do więcej niż jednego nabywcy jednocześnie;
  • potwierdzeniu dopuszczalności złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w toku postępowania o ogłoszenie upadłości (po zgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości), oraz przez każdego z jego uczestników;
  • wyeliminowaniu możliwej w obecnym stanie prawnym sytuacji, w której termin do zawarcia umowy sprzedaży może minąć przed terminem, w którym prawomocność postanowienia sądu dotyczącego przygotowanej likwidacji będzie mogła być formalnie stwierdzona;
  • ulepszeniu języka ustawy przez wprowadzenie uniwersalnego pojęcia obejmującego wszystkie możliwe przedmioty sprzedaży w ramach przygotowanej likwidacji;
  • umożliwieniu inwestorowi szybszego przejęcia zarządzania nad przedmiotem sprzedaży już po wydaniu przez sąd postanowienia w tym zakresie, ale przed jego uprawomocnieniem;
  • ujednoliceniu pozycji syndyka, jak i nabywcę (inwestora) poprzez umożliwienie także nabywcy możliwości złożenia wniosku o zmianę postanowienia w przedmiocie przygotowanej likwidacji, gdy wartość przedmiotu sprzedaży ulegnie istotnej zmianie;

Wszystkie powyższe propozycje odnoszą się do usprawnienia szczegółowych elementów mechanizmu przygotowanej likwidacji. Niemniej z inicjatywy Ministra Sprawiedliwości ma także dojść do poważniejszych zmian konstrukcyjnych, wykraczających poza pre-pack: Przede wszystkim proponuje się wprowadzenie art. 317 ust. 1a p.u. w myśl którego nabywca przedsiębiorstwa upadłego wstępuje w miejsce upadłego w prawa i obowiązki wynikające wyłącznie z tych umów, które zostały wymienione w umowie sprzedaży przedsiębiorstwa. O ile przepis szczególny nie stanowi inaczej druga strona umowy będzie mogła od niej odstąpić w terminie 30 dni od dnia obwieszczenia o sprzedaży przedsiębiorstwa, bez prawa do odszkodowania. Regulacja ta uatrakcyjni sprzedaż upadłościową, gdyż inwestor będzie mógł przejąć portfel zamówień upadłego. Powyższa regulacja nawiązuje do modelu przyjętego w art. 46 Kodeksu handlowego z 1934r. Przepis art. 46 § 1k.h. stanowił, że „jeżeli w chwili zbycia przedsiębiorstwa umowa zobowiązywała zbywcę i trzeciego do świadczeń wzajemnych, trzeci może rozwiązać umowę z ważnych powodów, związanych ze zmianą osoby właściciela. Oświadczenie o rozwiązaniu należy złożyć w ciągu miesiąca od uzyskania wiadomości o zbyciu (art. 23).” Nie jest zatem ona obca polskiej tradycji prawnej.

 

[1] M. Hoffman, A. Hrycaj, M. Kubiczek, B. Pilitowski, K.Tatara, Pre-pack – instytucja przygotowanej likwidacji w pierwszym roku obowiązywania w Polsce, Fundacja Court Watch Polska 2017, passim

[2] Zob. np. S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne, wyd. 10, s. 117, i n., P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne, wyd. 4, s. 119 i n., R. Adamus, Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2016, wyd. 1, R. Adamus, Składniki majątkowe finansowane ze środków wspólnotowych a przygotowana likwidacja, Doradca Restrukturyzacyjny 2017, nr 4, s. 54, K. Tatara, Ł. Trela, Uprawnienia syndyka i inwestora w postępowaniu z art. 56 H Prawa upadłościowego (pre-pack), Doradca Restrukturyzacyjny 2017, nr 9, s. 22 i n., W. Piłat, Tryb przygotowanej likwidacji w nowym prawie upadłościowym, Doradca Restrukturyzacyjny 2015, nr 1, s. 16 i n., M. Kubiczek, K. Tatara, Przygotowana likwidacja (pre-pack) – wstępne uwagi na temat funkcjonowania instytucji, Doradca Restrukturyzacyjny 2016, nr 4, M. Organa, Pre-pack po polsku, FenixPL 2012, nr 1, s. 62 i n., A. Polz-Ziobrowska, T. Trocki, Przygotowana likwidacja, czyli "pre-pack" po polsku, jako alternatywa standardowej upadłości, M.Pr.Bank. 2016, nr 9, s. 78 i n; Y. Brulard, E. Huvelle, The first Belgian decision of English prepack procedure? Fenix.Pl 2011, nr 5, s. 18 i n., C. Shuttleworth, Pre-packs: the latest wave of reform, Corporate Rescue and Insolvency 2015, nr 4, s. 1 i n., V. Finch, Pre-packaged administrations: bargains in the shadow of insolvency or shadowy bargains? Journal of Business Law, 2006, nr 9, s. 568 i n., J. Moulton, The uncomfortable edge of property – pre-packs or just stitch-ups? Recovery, 2005, nr 4, s. 2 i n., B. Walton, Pre-Packaged Administrations: Trick or Treat?, Insolvency Intelligence 2006, nr 19, s. 113 i n., S. Frisby, A preliminary analysis of pre-packaged administrations, Report to The Association of Business Recovery Professionals, 2007, s. 4 i n.

 

Blog

12 lutego 2019
Pre-pack de lege lata i de lege ferenda.