Dłużnik w związku ze złożonym własnym wnioskiem o ogłoszenie upadłości dodatkowym pismem wniósł o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa dłużnika, będących zbiorem rzeczy /a/ różnego asortymentu i o różnej lokalizacji handlowej mającej wpływ na wartość towaru (punkty sprzedaży/magazyn) /b/ o zmiennym składzie, /c/ o różnym wieku produktowym, w postaci towarów handlowych nie korzystających z wyłączenia opodatkowaniem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT za cenę oszacowania przyjętą dla poszczególnego /a/ asortymentu towarów, /b/ stanowiących zbiór rzeczy o zmiennym składzie /c/ o różnym wieku produktowym według wzoru dla wartości rynkowej:

W_R = W_NS - W_{Z =} W_NS x (1-Sz)

W_R – wartość rynkowa,

W_NS – wartość netto zakupu danego składnika,

W_Z – wartość zużycia łącznego (obejmującego zużycie fizyczne i funkcjonalne – obejmującej cechę zalegania towaru na magazynie sklepowym),

S_{Z –} stopień zużycia łącznego

Wartość dla wymuszonej sprzedaży w przygotowanej likwidacji została oszacowana przy wykorzystaniu następującej formuły:

W_WP = W_R x (1-D_WP)

W_WP – wartość dla wymuszonej sprzedaży,

W_R – wartość rynkowa,

D_WP – dyskonto uwzględniające warunki wymuszonej sprzedaży na poziomie 35%

Zgodnie z art. 56a ust. 1 p.u. do wniosku o ogłoszenie upadłości może być dołączony wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa.

Nie ulega wątpliwości legitymacja dłużnika do złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa.

Przedmiotem przygotowanej likwidacji - bez wątpienia - może być zbiór rzeczy o zmiennym składzie. Zbiór rzeczy o zmiennym składzie może być przedmiotem zastawu rejestrowego, a przedmiot zastawu rejestrowego, tak określony, może być z kolei przedmiotem pre-packu. S. Gurgul, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne, Komentarz, wyd. 10, s. 117, i n., R. Adamus, Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2016, P. Zimmerman, Prawo upadłościowe. Prawo restrukturyzacyjne, Komentarz, wyd. 4, s. 119 i n., W. Piłat, Tryb przygotowanej likwidacji w nowym prawie upadłościowym, Doradca Restrukturyzacyjny 2015, nr 1, s. 16 i n., M. Kubiczek, K. Tatara, Przygotowana likwidacja (pre-pack) – wstępne uwagi na temat funkcjonowania instytucji, Doradca Restrukturyzacyjny 2016, nr 4, M. Organa, Pre-pack po polsku, FenixPL 2012, nr 1, s. 62 i n., Y. Brulard, E. Huvelle, The first Belgian decision of English prepack procedure? Fenix.Pl 2011, nr 5, s. 18 i n., C. Shuttleworth, Pre-packs: the latest wave of reform, Corporate Rescue and Insolvency 2015, nr 4, s. 1 i n., V. Finch, Pre-packaged administrations: bargains in the shadow of insolvency or shadowy bargains? Journal of Business Law, 2006, nr 9, s. 568 i n., J. Moulton, The uncomfortable edge of property – pre-packs or just stitch-ups? Recovery, 2005, nr 4, s. 2 i n., B. Walton, Pre-Packaged Administrations: Trick or Treat?, Insolvency Intelligence 2006, nr 19, s. 113 i n., S. Frisby, A preliminary analysis of pre-packaged administrations, Report to The Association of Business Recovery Professionals, 2007, s. 4 i n.

O tym, że przedmiot pre -packu to znaczna część przedsiębiorstwa dłużnika przemawiał argument odnoszący się do jego wartości. Wniosek o przygotowaną likwidację odnosił się do z a u w a ż a l n e j części przedsiębiorstwa dłużnika. Ustawodawca nigdzie nie przewidział żadnego progu procentowego czy kwotowego dla uznania dopuszczalności wniosku o pre-pack. Teza, że znaczna część majątku to minimum 20% wartości majątku jest bezpodstawna, nie wynika z treści przepisu. Nie ma ona oparcia w konstrukcji art. 56a ust. 1 p.u. Według słownika języka polskiego „znaczny” to „stosunkowo duży pod jakimś względem, pokaźny, niemały” (Język polski. Współczesny słownik języka polskiego pod red. B. Dunaja, Warszawa 2007, s.2212). Ratio legis tej regulacji wskazuje, że aby uruchamiać procedurę przygotowanej likwidacji, musi odnosić się ona do zauważalnej części majątku dłużnika. Kwota kilku milionów złotych nawet przy wielomilionowym majątku dłużnika niewątpliwie jest wartością zauważalną, uzasadniającą zajęcie się sprawą przez sąd upadłościowy.

Zwrot „znaczna” część przedsiębiorstwa ma za zadanie niedopuszczenie do rozpoznawania przez sąd spraw całkowicie błahych (de minimis not curat curia).

Sztywna bariera 20% wartości majątku jest nielogiczna. Gdyby majątek dłużnika wynosił 10.000 zł to 2.000 zł nie byłoby wartością znaczną. Natomiast przy majątku wartym 140.000.000 zł wartość 8.000.000 zł jest wartością zauważalną.

Jeżeli ustawodawca nie wprowadził progu sztywnego, to nie ma uzasadnienia dla tworzenia w drodze interpretacji sztucznych sztywnych barier.

Jak racjonalnie podnosi się w doktrynie „Rozumienie składników stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa pozostawia się natomiast do subiektywnej oceny wnioskodawcy, weryfikowanej ewentualnie przez sąd zatwierdzający warunki sprzedaży.” A. J.Witosz (red.), Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2017

Pre-pack pozwala na uzyskanie płynnych środków na koszty likwidacji i pozwala na budowanie perspektywy zaspokojenia Wierzycieli.

Kolejnym argumentem jest istotność gospodarcza przedmiotu przygotowanej likwidacji. Kwantyfikacja kwotowa nie jest jedyną możliwą na gruncie art. 56a ust. 1 p.u.

Wyodrębnienie przez wnioskodawcę przedmiotu przygotowanej likwidacji nastąpiło z uwagi na kryterium „towaru w obrocie” i sprzętu m.in. do jego obsługi. Majątek obrotowy to mienie o dużym potencjale gospodarczym; w tym przypadku majątek obrotowy dużo traci na wartości wraz z upływem czasu. Okoliczność ta umknęła uwadze Sądu I instancji.

Zgodnie z art. 56c ust. 1 p.u. sąd o b l i g a t o r y j n i e uwzględnia wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w takim trybie.

Dla przygotowanej likwidacji towarów handlowych znaczenie ma czas sprzedaży uwagi na utratę wartości towarów handlowych wraz z ich bardzo szybkim starzeniem się.

W odniesieniu do przedmiotu przygotowanej likwidacji jakim jest towar w obrocie (zbiór rzeczy o zmiennym składzie) należy przypomnieć, że:

1. podlega on bardzo szybkiemu starzeniu się produktowemu w związku z dynamicznym wprowadzaniem przez producentów nowych modeli na rynek, innymi słowy upływ czasu jest wprost proporcjonalny do obniżania wartości towarów handlowych: im późniejsza będzie ich sprzedaż, tym niższą cenę będzie można uzyskać z ich sprzedaży; konstrukcja pre –packu gwarantuje szybką sprzedaż szybko tracących wartość towarów;

2. jego sprzedaż wymaga istnienia i utrzymywania odpowiedniego zaplecza handlowego i zorganizowanej sieci sprzedaży (ponoszenie kosztów sprzedaży detalicznej),

3. towar w obrocie cechuje się bardzo dużą różnorodnością, co obiektywnie utrudnia jego uporządkowane zbycie,

4. administrowanie nim przez syndyka pochłonie znaczne koszty (spis inwentarza, dozór, sprzedaż detaliczna, itp.); towary w obrocie rozrzucone są po punktach sprzedaży w całej Polsce;

5. towar znajdujący się w powszechnym obrocie handlowym napotyka na silną konkurencję ze strony sklepów wielkopowierzchniowej, sieci handlowych, taniej sprzedaży Internetowej, rynku towarów second hand,

6. wymaga on odpowiednich technik sprzedaży detalicznej,

7. wymaga wsparcia dla klientów przy realizacji ich roszczeń gwarancyjnych, co upośledza możliwości sprzedaży detalicznej przez syndyka,

8. wymaga sprzedawcy, który budzi zaufanie klienteli detalicznej,

1. towar przestarzały, różnorodny, nie zapakowany oryginalnie (co dotyczy towarów znajdujących się w punktach sprzedaży detalicznej) napotykałby na problemy w przypadku sprzedaży hurtowej przez syndyka

Kwota sprzedaży w ramach pre-packu jest zatem korzystniejsza niż cena sprzedaży możliwa do uzyskania przez syndyka albowiem:

Po pierwsze, jeżeli przedmiotem sprzedaży jest towar szybko starzejący się, a przez to obiektywnie szybko tracący na wartości rynkowej, to sprzedaż w ramach pre-packu jest szybsza niż sprzedaż dokonywana w toku postępowania upadłościowego, gdyż w przypadku przygotowanej likwidacji pomija się takie czasochłonne elementy proceduralne postępowania upadłościowego jak:

• przygotowanie planu likwidacyjnego przez syndyka
• sporządzenie spisu inwentarza
• sporządzenie opisu i oszacowania, z możliwością objęcia tego etapu procedowania koniecznością rozpoznawania zarzutów
• przeprowadzenie aukcji/przetargu, w tym procedura publicznych ogłoszeń, zatwierdzenia warunków oferty, o ile przetarg nie będzie skuteczny należałoby tą procedurę powtarzać;

Ergo szybka sprzedaż w ramach pre-packu pozwoli na uzyskanie korzystniejszej ceny sprzedaży z uwagi na same uwarunkowania obiektywne: sprzedażą w ramach przygotowanej likwidacji będzie objęty „młodszy” towar (atut szybkiej sprzedaży w ramach pre-packu).

Po drugie, współczynnik dyskonta sprzedaży wymuszonej w wysokości 35 % początkowej wartości księgowej danego asortymentu jest uzasadniony rynkowo.

Syndyk, z uwagi na przedmiot sprzedaży:

• bardzo różny asortymentowo
• w dużych ilościach (rozdrobniony)
• usytuowany w różnych miejscach geograficznych

musiałby zastosować jeszcze wyższy współczynnik dyskonta

Wartość towarów obiektywnie obniża się z uwagi na wiek. Im później syndyk towary handlowe sprzeda, tym niższą cenę uzyska.

Po trzecie, w przypadku handlowej śmierci przestarzałych produktów znalezienie na nich nabywcy może być utrudnione, a być może z czasem w ogóle niemożliwe; w takim wypadku syndyk musiałby ponieść wysokie koszty ich utylizacji. Procedura pre-packu pozwala na uniknięcie takiego kosztu.

Po czwarte, sprzedaż detaliczna towarów przez syndyka wiązałaby się z dodatkowymi kosztami magazynowania, utrzymania punktów sprzedaży, z utrzymaniem niezbędnego zatrudnienia, kosztami transportu oraz koniecznością zapewnienia potencjalnych roszczeń z tytułu rękojmi bądź gwarancji które można szacować na kilkaset tysięcy złotych Detaliczna sprzedaż towarów wymagałaby znacznego okresu czasu. Procedura pre-packu gwarantuje pewność zbycia znacznej części składników masy upadłości (atut kompletności sprzedaży).

Po piąte, koszty postępowania upadłościowego w związku z likwidacją przedmiotu pre-packu przez syndyka na zasadach ogólnych, rozdrobnionego co do ilości i asortymentu, mogą zamknąć się w perspektywie niemałych wydatków. Cena sprzedaży w ramach pre-packu nie obejmuje w ogóle takiej propozycji kosztowej.

W konsekwencji cena proponowana we wniosku o przygotowaną likwidację była wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania, które należałoby ponieść w związku z likwidacją w takim trybie.

Przygotowana likwidacja z uwagi na zakres majątku upadłego nie musi przyspieszyć całego postępowania upadłościowego. Jej celem jest uzyskanie korzystniejszej ceny sprzedaży niż w przypadku likwidacji dokonywanej przez syndyka. Niewątpliwie cel ten przedmiotowy wniosek gwarantuje Wierzycielom.

Jak podnosi się w doktrynie, „Założeniem przygotowanej likwidacji jest przyspieszenie sprzedaży majątku dłużnika, który staje się masą upadłości. W postępowaniu upadłościowym obowiązuje zasada szybkości i ekonomiki postępowania (A. Witosz, A.J. Witosz [w:] System Prawa Handlowego, t. 6, s. 627), ale niewątpliwie wymaga ono czasu. Syndyk ma działać niezwłocznie, ale ustawa rzadko – jak np. przy sporządzaniu spisu inwentarza – przewiduje precyzyjne terminy (art. 306 i 307). Zakończenie likwidacji powinno zostać osiągnięte w ciągu sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości (art. 308 ust. 2), ale termin ten ma znaczenie jedynie instrukcyjne. Przygotowana likwidacja ma zapewnić konieczną szybkość procedowania przez przesunięcie ciężaru poszukiwania nabywcy na okres poprzedzający ogłoszenie upadłości. Działania te podejmuje sam dłużnik, który razem z wnioskiem o ogłoszenie upadłości składa wniosek o zatwierdzenie ustalonej sprzedaży majątku. Rolą sądu jest weryfikacja rzetelności i opłacalności tego trybu w porównaniu z likwidacją przeprowadzaną na zasadach ogólnych.” A. J.Witosz (red.), Prawo upadłościowe. Komentarz, Warszawa 2017.

Blog