ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODATKOWA OSÓB TRZECICH

Który z członków zarządu spółki kapitałowej, w przypadku dużych rotacji w składzie zarządu odpowiada za zaległości podatkowe osoby trzeciej – spółki kapitałowej? Zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności (art. 51 Ordynacji podatkowej). Zgodnie z art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. Terminy płatności określa Rozdział 4 działu III ustawy.

Innymi słowy członek zarządu nie odpowiada nawet jeżeli spółka ma potężne zaległości podatkowe i spełnia przesłanki do ogłoszenia upadłości ale termin płatności podatków przypadał przed objęciem przez niego funkcji w zarządzie.

Odpowiedzialności uniknie ten, kto przestał być członkiem zarządu przed nadejściem terminu płatności zobowiązania.

Przepis art. 116 Ordynacji podatkowej jest funkcją postępowania upadłościowego. Skonstruowany jest jednak fatalnie.

Hipotetycznie zatem przed terminem płatności podatków członek zarządu mógłby być odwoływany a jego upływie na powrót powoływany do zarządu, a w konsekwencji nie składać obowiązkowego wniosku upadłościowego i jednocześnie unikać odpowiedzialności podatkowej. Wpis do rejestru sądowego ma charakter czysto deklaratoryjny.

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 czerwca 2022 r. III FSK 295/22 wskazano „że zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług powstaje w sposób wskazany w art. 21 § 1 pkt 1 OrdPU, jako powstanie zobowiązania podatkowego z mocy prawa). To zaś oznacza, że skonkretyzowana powinność podatkowa powstaje jednocześnie z zaistnieniem jej nieskonkretyzowanej postaci, czyli obowiązku podatkowego (w tym samym punkcie czasu). W podatku od towarów i usług ma to miejsce na koniec każdego miesiąca, ewentualnie kwartału kalendarzowego (art. 103 ust. 1-2 ustawy z 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: VATU). (…) Termin płatności podatku jest (…) elementem konstrukcji daniny publicznej (elementem dyspozycji normy podatkowoprawnej) odrębnym od podstawy opodatkowania i stawki podatkowej (a także ewentualny zwolnień i ulg podatkowych), wyznaczających zakres zobowiązania podatkowego. W podatku od towarów i usług przypada on co do zasady na 25 dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek i zobowiązanie podatkowe (art. 103 ust. 1-2 VATU). Do tego stwierdzenia należy odnieść dyspozycję art. 116 § 2 i 4 OrdPU, według których zarówno członek zarządu spółki kapitałowej, jak i były członek tego gremium odpowiada co do zasady za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez niego obowiązków członka zarządu”.

Blog