Organami EZIG są członkowie działający wspólnie oraz zarządcy. Umowa o utworzeniu zgrupowania może przewidywać inne organy; w takim przypadku umowa określa ich uprawnienia. Członkowie zgrupowania, działający jako organ, mogą podejmować wszelkie uchwały zmierzające do osiągnięcia celów zgrupowania.

 

Rozporządzenie, zgodnie ze swoim założeniem programowym, w sposób bardzo prosty kreuję strukturę wewnętrzną organów zgrupowania. Owa elastyczna, a zarazem stabilna struktura zgrupowania stanowi jeden z zasadniczych elementów, które mają zapewnić zgrupowaniu zdolność do adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych. Zob. tiret 8 preambuły, Komunikat, pkt II.4, P. Behrens, [w :] Prawo Gospodarcze Unii Europejskiej, pod red. M. A. Dausesa, Warszawa 1999r., s. 526, European Economic Interest Groupings. Commercial, legal and tax considerations, Jordans 1990. praca zbiorowa, s. 4, T.Kozłowski, [w:] Wolność gospodarcza, pod red. Z.Brodeckiego, Warszawa 2003r., s. 222.

 

Zgrupowanie działa przez swoje organy bez względu na to czy jest wyposażone w osobowość prawną czy nie. Okoliczność ta uwypukla hybrydalny charakter zgrupowania. Każde zgrupowanie musi być wyposażone w dwa obligatoryjne organy: (1) członków zgrupowania działających łącznie i (2) zarządców. Umowa o utworzeniu zgrupowania – w zależności od konkretnych potrzeb – może powołać także i inne organy.

 

W systemach prawnych państw europejskich tradycyjnie występuje różnica pomiędzy ukształtowaniem struktury organów osób prawnych. W niektórych państwach istnieją bowiem odrębne organy zarządzające i kontrolne z rygorystycznym rozdziałem kompetencji (model germański), a w innych funkcje zarządzające i kontrolne mogą pozostawać w gestii jednego organu (model romański i anglosaski). Zob. np. A. Szajkowski, [w :] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, Kodeks handlowy. Komentarz, Warszawa 1997, wyd. 2 t. I, str. 1114, tenże : Prawo spółek handlowych, Warszawa 1997, wyd. 2 zmienione i rozszerzone, str. 489, A. W. Wiśniewski, Prawo o spółkach – Podręcznik praktyczny, Warszawa 1998, t. II, str. 118. Regulacja EZIG w rozporządzeniu nr 2137/85 pozwala zatem na zbliżenie struktury konkretnego zgrupowania do modelu najbardziej odpowiedniego dla jego członków. Ponadto w przypadku małych jednostek nie ma szczególnej potrzeby rozbudowywania struktury kontrolnej. Z uwagi na wspomnianą różnicę w prawodawstwie państw europejskich, również rozporządzenie nr 2157/2001 o statucie spółki europejskiej (w art. 38 – 51) wprowadza możliwość wyboru najbardziej optymalnej dla wspólników struktury organizacyjnej spółki europejskiej.

 

Obligatoryjnym organem zgrupowania są jego członkowie działający wspólnie – in pleno (zebranie członków, kolegium członków). Stanowią oni najwyższą władzę zgrupowania. Organ ten jest władny podjąć każdą uchwałę dla realizacji celów zgrupowania. Umowa zgrupowania nie może zatem ograniczyć zakresu kompetencji tego organu. Nie jest wykluczone podejmowanie przez członków uchwał także w bieżących sprawach zgrupowania. Uchwały członków mogą zawierać instrukcje postępowania dla zarządców. Zob. K. Oplustil, Spółka europejska i europejskie zgrupowanie interesów gospodarczych, Warszawa 2005r., s. 112. Statusu tego organu nie posiadają gremia działające w ramach zgrupowania, w skład których nie wchodzą wszyscy członkowie zgrupowania.

 

Obligatoryjnym organem zgrupowania są zarządcy. Zarządcy prowadzą sprawy zgrupowania w stosunku wewnętrznym i reprezentują zgrupowanie na zewnątrz w stosunku do osób trzecich. Konstrukcja zarządców w zgrupowaniu jest gwarantem jego operatywności. Samym członkom zgrupowania pochodzącym z różnych państw trudno byłoby zajmować się bieżącymi sprawami i reprezentacją. Z prawnego punktu widzenia zarządcy są organem prawnym odrębnym od członków zgrupowania Dotyczy to również takiej sytuacji, w której wszyscy członkowie zgrupowania byliby zarazem zarządcami.

 

Rozporządzenie przewiduje możliwość kreowania w umowie założycielskiej innych organów niż w nim wymienione. Możliwe jest zatem bardzo różnorodne uformowanie struktury wewnętrznej zgrupowania, odpowiednio do konkretnych potrzeb, czy w nawiązaniu do ustalonych zwyczajów. Tytułem przykładu, jako organy fakultatywne zgrupowania, można wymienić radę nadzorczą, komisję rewizyjną, radę naukową, komitet sterujący. EZIG może być wyposażone w dodatkowe organy już w umowie o utworzeniu zgrupowania lub później, po jego rejestracji. Organy dodatkowe mogą być w zasadzie dowolnie tworzone i znoszone. Źródłem ich powstania musi być jednak zawsze umowa członków. Nie jest dopuszczalne powoływanie nowych organów w drodze uchwały członków zgrupowania czy w drodze uchwały zarządców.

 

W przypadku powołania dodatkowych organów, umowa o utworzeniu zgrupowania powinna określać kompetencje takiego organu. Pożądane jest również aby umowa zawierała także inne niezbędne postanowienia związane z wprowadzeniem nowego organu, m.in. sposób powoływania i odwoływania jego członków, okres piastowania przez nich powierzonych im funkcji, itp. Jak się jednak wydaje, te ostatnie kwestie – wobec brzmienia art. 16 ust. 1 zd. 2 – mogą być regulowane również w drodze np. uchwał członków zgrupowania (które mogą przybrać formę regulaminu funkcjonowania danego organu).

 

Kompetencje dodatkowych organów EZIG nie mogą dotyczyć wyłącznych kompetencji obligatoryjnych organów zgrupowania, np. prawa zarządców do reprezentacji zgrupowania. Należy uznać za dopuszczalne utworzenie aparatury wewnętrznej EZIG, która nie będzie posiadała statusu organu. W praktyce obrotu, w ramach struktury wewnętrznej zgrupowania, pojawiła się np. instytucja „przewodniczącego” (sekretarza). Przewodniczący – według opisywanego tu modelu – to osoba fizyczna powoływana spośród członków zgrupowania, dla pełnienia obowiązków o charakterze organizacyjnym w zgrupowaniu, bez prawa reprezentacji EZIG w stosunkach zewnętrznych. Dla potrzeb bieżącego administrowania przewodniczący może posiłkować się, specjalnie w tym celu powołanymi, komitetami (biurami).

 

Blog

30 stycznia 2019
Organy EZIG.