Brak podstaw do uchylenia układu w przypadku zapłaty rat układowych z opóźnieniem

1. Zgodnie z art. 176 p.r. sąd uchyla układ na wniosek wierzyciela, dłużnika, nadzorcy wykonania układu albo innej osoby, która z mocy układu jest uprawniona do wykonania lub nadzorowania wykonania układu, jeżeli dłużnik nie wykonuje postanowień układu albo jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Domniemywa się, że jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po zatwierdzeniu układu. Uchylenie układu z innych przyczyn jest niedopuszczalne. Postanowienie o uchyleniu układu obwieszcza się. Na postanowienie o uchyleniu układu zażalenie przysługuje dłużnikowi oraz wierzycielom, którzy mieli prawo głosu na zgromadzeniu wierzycieli, na którym doszło do przyjęcia układu. Na postanowienie oddalające wniosek zażalenie przysługuje wyłącznie wnioskodawcy.
2. Sąd bierze pod uwagę stan na datę orzekania o uchyleniu układu. Jest to jedna z podstawowych zasad obowiązujących w procedurze cywilnej.
3. Zawarcie układu nie oznacza, że stan wynikający z jego treści nosi cechy trwałości. Ustawodawca przewiduje dwie wyłączne podstawy prawne dla uchylenia układu. Uchylenie układu z innych przyczyn niż określone treści komentowanego przepisu jest niedopuszczalne. Po pierwsze, sąd restrukturyzacyjny uchyla układ jeżeli dłużnik nie wykonuje postanowień układu. Niewykonywaniem układu będzie także nienależyte wykonywanie układu. Sytuacja taka będzie miała miejsce np. gdy dłużnik jest w zwłoce z zapłatą rat układowych, zaprzestał w ogóle wykonywania układu lub układ wykonuje jedynie częściowo. Podstawą do uchylenia układu jest tym samym także wybiórcze zaspokajanie wierzycieli układowych, gdyż dłużnik jest obowiązany do równomiernego zaspokajania wierzycieli, na których ciężar restrukturyzacji powinien być rozłożony w sposób sprawiedliwy. Wniosek o uchylenie układu może zostać złożony przez każdego z wierzycieli. Jak się wydaje, sąd winien oddalić wniosek o uchylenie układu, jeżeli dłużnik wykonywał układ z opóźnieniami. Podnieść także należy, iż wierzyciel – wobec niewykonywania układu przez dłużnika – może dochodzić ochrony swoich interesów w inny sposób, np. w drodze roszczenia o odsetki za opóźnienie w wykonaniu układu. Por. zachowujący pewną aktualność z punktu poruszanego tu problemu wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 5 lipca 1995r., sygn. akt I ACr 333/95, OSA z 1995r., Nr 5, poz. 43. Jeżeli w dacie orzekania o uchyleniu układu dłużnik nie jest już w zwłoce z jego wykonaniem, wówczas nie ma podstaw do jego uchylenia. Po drugie, sąd restrukturyzacyjny uchyla układ jeżeli jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany. Domniemywa się, że jest oczywiste, że układ nie będzie wykonany, jeżeli dłużnik nie wykonuje zobowiązań powstałych po zatwierdzeniu układu. Domniemanie to ma charakter wzruszalny (praesumptio iuris tantum).
4. Ponadto oprócz wniosku o uchylenie układu przepis art. 176 stanowi o uchyleniu układu z mocy prawa :

1. z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości dłużnika
2. albo o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika na podstawie art. 13 PU

5. Sąd uchyla układ tylko na wniosek. Nie działa w tym zakresie z urzędu. Wniosek o uchylenie układu może złożyć:

1. wierzyciel,
2. dłużnik,
3. nadzorca układu
4. inna osoba, która z mocy układu jest uprawniona do wykonania lub nadzorowania wykonania układu,

Postanowienie o uchyleniu układu podlega obwieszczeniu. Na postanowienie sądu o uchyleniu układu przysługuje zażalenie dłużnikowi oraz wierzycielom, którzy mieli prawo głosu na zgromadzeniu, na którym doszło do zawarcia układu. Na postanowienie oddalające wniosek przysługuje zażalenie wyłącznie wnioskodawcy.

6. Sposobem zwalczania przez dłużnika ryzyka uchylenia układu jest jego zmiana. Zgodnie z art. 177 ust. 1 p.r. jeżeli przed rozpoznaniem wniosku o zmianę układu wpłynął wniosek o uchylenie układu, sąd rozpoznaje obydwa wnioski łącznie. Komentowany przepis rozstrzyga ważną kwestię kolizji różnych wniosków. Po pierwsze, jeżeli przed rozpoznaniem wniosku o zmianę układu wpłynął wniosek o uchylenie układu, sąd rozpoznaje obydwa wnioski łącznie.

Blog