Układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym jest instytucją sui generis, łączącą w sobie zarówno pewne cechy konstrukcyjne umowy jak i koncepcji orzeczenia sądowego. Sz. Arnold, Prawo o postepowaniu układowem wraz z przepisami związkowemi, Kraków 1936, s. 5-6, K. Piasecki, Prawo upadłościowe i prawo o postępowaniu układowym. Komentarz, Bydgoszcz 1992, s. 143, P. Nazarewicz, układ w postępowaniu upadłościowym, Przegląd Prawa Handlowego 1994, nr 1, s. 1 i n., B. Jochemczyk, Zawarcie i zatwierdzenie układu w postępowaniu upadłościowym, Warszawa 2011, s. 173 i n., F. Zedler, Prawo upadłościowe i naprawcze w zarysie, Warszawa 2004, s. 143, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca 1995 r. III CZP 87/95, OSNC z 1995r., nr 11, poz. 162 i z dnia 15 stycznia 1997r. II CZP 123/96, OSNC z 1997r., Nr 5, poz. 48, wyrok Sądu Apelacyjny w Katowicach z dnia 22 marca 2007r. akt V ACa 152/07 i V ACa 153/07, nie publ.

Układ w postępowaniu restrukturyzacyjnym ze swojej istoty na nowo kształtuje prawa wierzycieli i związane z nimi obowiązki dłużnika. Skutecznie zawarty układ uniemożliwia wierzycielom dochodzenie roszczeń na warunkach sprzed zawarcia układu. Układ – z chwila jego przyjęcia czy zatwierdzenia - nie kształtuje wspomnianych praw i obowiązków w sposób ostateczny, gdyż może on zostać uchylony.

Zasadniczym skutkiem układu jest restrukturyzacja zobowiązań dłużnika zgodna z jego postanowieniami, dotycząca wszystkich wierzytelności objętych układem, bez względu na to czy wierzyciel opowiadał się „za” czy „przeciwko” układowi czy wstrzymał się od głosu, oddał głos nieważny, itd. Zaznaczyć w tym miejscu należy, iż skutek restrukturyzacji zobowiązań ziści się nie w momencie przyjęcia układu przez wierzycieli, ale dopiero z chwilą jego prawomocnego zatwierdzenia przez sąd.

Układ rodzi zatem materialnoprawną zmianę treści uprzednio istniejącego zobowiązania. Ma on zatem skutki tzw. prawotwórcze. Skutki układu podobne są w pewnym sensie do skutków odnowienia (tzw. nowacji).

Układ na nowo określa zasady dotyczące terminów płatności. Pierwotne terminy płatności zastępuje się nowymi terminami płatności wynikającymi z postanowień układu. Jeżeli zatem dochodzi do rozłożenia na raty płatności zobowiązań układowych, to zobowiązania te nie są już dłużej zobowiązaniami przeterminowanymi.

Zobowiązania w tej części w której uległy redukcji nie stają się tzw. zobowiązaniami naturalnymi (niezupełnymi, obligationes naturales). Czyli takimi zobowiązaniami, co do których wierzyciel nie może się skutecznie domagać spełnienia świadczenia, ale w przypadku spełnienia takiego świadczenia dłużnik nie może domagać się jego zwrotu. Zobowiązanie zredukowane może jednak „odżyć” do pierwotnej wysokości, sprzed restrukturyzacji, na wypadek uchylenia układu. Oznacza to zatem, iż dopiero z chwilą wykonania układu zobowiązanie zredukowane ostatecznie wygasa. Wykonanie układu zawartego w postępowaniu restrukturyzacyjnym powoduje, że wszystkie wierzytelności objęte układem wygasają.

Blog