Jeżeli chodzi o problem obniżenia wartości nieruchomości z uwagi na potencjalne ryzyko zaburzenia stosunków wodnych poprzez rozregulowanie instalacji znajdującej się na nieruchomości sąsiedniej, należy zwrócić uwagę na następujące aspekty prawne:
- Zgodnie z przepisem tzw. prawa sąsiedzkiego (art. 144 k.c.) właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych. Innymi słowy system prawny reguluje zakaz wpływania na nieruchomości sąsiednie poprzez nienależyte korzystanie z własnej nieruchomości.
- Zgodnie z art. 415 k.c. (ustanawiającym reżim odpowiedzialności deliktowej) każdy, kto wyrządził drugiemu szkodę z własnej winy, obowiązany jest do jej naprawienia. Innymi słowy możliwość dochodzenia roszczenia odszkodowawczego wobec sprawcy szkody może być instrumentem prewencyjnym, chroniącym innych przed wyrządzeniem szkody.
- Wobec ryzyka wystąpienia awarii urządzeń wodnych, to zgodnie z treścią art. 142 § 2 k.c. właściciel nie może się sprzeciwić użyciu (a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy) przez inną osobę, jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek, który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, (uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy). Właściciel rzeczy może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody. „Użycie” rzeczy w rozumieniu cytowanego przepisu odnosi się także do wejścia na cudzy grunt celem usunięcia awarii. Co istotne, przepisy przewidują możliwość nawet tzw. samopomocy celem usunięcia awarii zagrażającej dobrom o charakterze majątkowym.
- W myśl art. 64b Prawa wodnego, w przypadku nienależytego utrzymywania urządzenia wodnego, powodującego zmianę jego funkcji lub szkodliwe oddziaływanie na grunty, organ właściwy do wydania pozwolenia wodnoprawnego może, w drodze decyzji, nakazać przywrócenie poprzedniej funkcji urządzenia wodnego lub likwidację szkód, określając warunki i termin wykonania tych czynności. Na mocy art. 65 ust. 1 pkt 1 Prawa wodnego zabrania się: niszczenia lub uszkadzania urządzeń wodnych.
- Teoretycznie może jeszcze wchodzić w grę powstanie sankcji karnoprawnych. Zgodnie z art. 288 § 1 i § 2 k.k. kto cudzą rzecz niszczy, uszkadza lub czyni niezdatną do użytku, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. W wypadku mniejszej wagi, sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Przepis ten również pełni m.in. rolę prewencyjną.