Przez konsolidację spółek można rozumieć m.in. wniesienie udziałów w spółce z o.o. (a zatem praw udziałowych w spółce kapitałowej) na pokrycie kapitału zakładowego innej spółki kapitałowej. Konsolidacja w powyższym rozumieniu prowadzi do stworzenia struktury holdingowej. W procesie konsolidacji biorą udział, w różnym stopniu aktywności, trzy podmioty:
Wspomniana konsolidacja może zostać podzielona na następujące etapy (przedstawione poniżej słownictwo dotyczące nazwania określonych faz jest wynikiem przyjętej konwencji) :
Procedura konsolidacji wiąże się z koniecznością spełnienia szeregu wymogów wynikających z różnych przepisów prawa.
Zgodnie z art. 182 § 1 k.s.h. zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału oraz zastawienie udziału umowa spółki może uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć. W umowach spółek jest stosunkowo częsta klauzula, według której pierwszeństwo w nabyciu udziałów przeznaczonych do zbycia mają pozostali wspólnicy.Udziały „przeznaczone do zbycia” to także udziały, które mają zostać wniesione jako aport. W konsekwencji, w ramach czynności przygotowawczych, które powinny zakończyć się najpóźniej w momencie przeniesienia udziałów czy akcji imiennych jako czynności wniesienia aportu należy zapewnić możliwość przeniesienia akcji imiennych czy udziałów.
Inny problem dotyczy koncentracji w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 2 u.o.k.i.k. przez koncentrację rozumie się przejęcia - przez nabycie lub objęcie akcji, innych papierów wartościowych, udziałów lub w jakikolwiek inny sposób - bezpośredniej lub pośredniej kontroli nad jednym lub więcej przedsiębiorcami przez jednego lub więcej przedsiębiorców. Koncentracja w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów może polegać także na wniesieniu na pokrycie kapitału zakładowego spółki kapitałowej udziałów, akcji innych spółek. Zamiar koncentracji podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, jeżeli odpowiada wskazanym w ustawie przesłankom. W procedurze konsolidacji możliwe jest powołanie się na wyłączenie zamiaru zgłoszenia koncentracji w oparciu o art. 14 pkt 5 u.o.ik. Konsolidacja w ramach grupy kapitałowej.
Dalej należy zwrócić uwagę na skutki związane z utworzeniem holdingu. W wyniku wniesienia udziałów albo akcji na podwyższenie kapitału zakładowego innej spółki kapitałowej:
Wśród przepisów Kodeksu spółek handlowych regulujących stosunki holdingowe wymienić należy: art. 5, 6, 7, 15 § 1, 18 § 1, 200, 211, 214, 341, 345, 355, 362-367, 387, 394, 411, 418, 428, 448, 514, 515, 516.
Opisywany skutek konsolidacji w szczególności nie powoduje:
Konsolidacja może wiązać się z powstaniem stosunku dominacji. Zgodnie z art. 6 k.s.h. spółka dominująca ma obowiązek zawiadomić spółkę kapitałową zależną o powstaniu stosunku dominacji w terminie dwóch tygodni od dnia powstania tego stosunku, pod rygorem zawieszenia wykonywania prawa głosu z akcji albo udziałów spółki dominującej reprezentujących więcej niż 33% kapitału zakładowego spółki zależnej.
Zgodnie z art. 55 ust. 1 u. rach. tzw. jednostka dominująca, mająca siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, sporządza roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej, obejmujące dane jednostki dominującej i jednostek od niej zależnych wszystkich szczebli, bez względu na ich siedzibę, zestawione w taki sposób, jakby grupa kapitałowa stanowiła jedną jednostkę. Sprawozdaniem tym obejmuje się również dane pozostałych jednostek podporządkowanych.
Utworzenie holdingu, w warunkach o których mowa w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych umożliwia powstanie tzw. podatkowej grupy kapitałowej.
Zgodnie z art. 1a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnikami mogą być również grupy co najmniej dwóch spółek prawa handlowego mających osobowość prawną, które pozostają w związkach kapitałowych, tzw. „podatkowa grupa kapitałowa". Podatkowa grupa kapitałowa jest podatnikiem, jeżeli spełnione są łącznie warunki, o których mowa w art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Spółka, której udziały, były przedmiotem aportu do innej spółki kapitałowej powinna dokonać odpowiednich zmian w treści księgi udziałów (w treści księgi akcyjnej). Zgodnie z art. 188 § 1 k.s.h. zarząd jest obowiązany prowadzić księgę udziałów, do której należy wpisywać nazwisko i imię albo firmę (nazwę) i siedzibę każdego wspólnika, adres, liczbę i wartość nominalną jego udziałów oraz ustanowienie zastawu lub użytkowania i wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, a także wszelkie zmiany dotyczące osób wspólników i przysługujących im udziałów.
Ponadto, w myśl art. 188 § 3 k.s.h. po każdym wpisaniu zmiany zarząd składa sądowi rejestrowemu podpisaną przez wszystkich członków zarządu nową listę wspólników z wymienieniem liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich oraz wzmianką o ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału. Ponadto zgodnie z art. 38 ust. 8 lit. „c” i „ d” u.o KRS , w odniesieniu do spółki z o.o. w rejestrze określa się wspólników posiadających samodzielnie lub łącznie z innymi co najmniej 10 % kapitału zakładowego oraz ilość posiadanych przez tych wspólników udziałów i łączną ich wysokość, a jeżeli spółka ma tylko jednego wspólnika - wzmiankę, że jest on jedynym wspólnikiem spółki
Blog