Jest takie stare przysłowie: kowal zawinił a Cygana powiesili. W XXI wieku semantyka jest inna : ktoś doprowadził do upadłości SKOK a ekonomiczny rachunek wystawia się członkom SKOK w postaci żądań pokrycia straty bilansowej.

Okoliczność, że taki czy inny sąd rejonowy czy okręgowy orzekł prawomocnie o odpowiedzialności członka SKOK za stratę bilansową nie oznacza, że jest powód do dumy. Statystyczny pozwany to osoba fizyczna, nie – prawnik, bez doświadczenia sądowego. Łatwiej procesowo ograć taką osobę niż spółkę giełdową ale spółki giełdowe nie były członkami SKOK.

Można postawić pytanie dotknięte błędem logicznym. Czy roszczenie syndyka SKOK o wpłatę podwójnej wartości udziału na pokrycie straty przedawnia się w terminach dla roszczeń z tytułu działalności gospodarczej czy w terminach ogólnych? Oczywiście aby roszczenie uległo przedawnieniu musi najpierw istnieć.

Gdyby zatem hipotetycznie założyć, że w konkretnym przypadku syndyk SKOK ma tytuł do takiego roszczenia w stosunku do członka SKOK roszczenie takie n i e w ą t p l i w i e podlega takim zasadom przedawnienia jak roszczenia z działalności gospodarczej. Dlaczego?

1. W doktrynie i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że powinno się szeroko rozumieć pojęcie roszczeń związanych z działalnością gospodarczą (opinio communis doctorum).

2. Roszczenia przedsiębiorcy choćby pośrednio czy ubocznie związane z jego działalnością gospodarczą podlegają terminowi przedawnienia roszczeń jak z działalności gospodarczej. Innymi słowy dane roszczenie nie musi być b e z p o ś r e d n i o związane z działalnością gospodarczą aby podlegało krótszym terminom.

3. SKOK jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Jest zatem przedsiębiorcą w rozumieniu art. 43 [1] k.c., a zatem SKOK obowiązuje podwyższony miernik staranności, krótszy termin przedawnienia roszczeń.

4. Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy i okoliczność, że syndyk nie kontynuuje prowadzenia działalności gospodarczej, nie oznacza bynajmniej, że terminy przedawnienia ulegają innej klasyfikacji czy w związku z tym podlegają przedłużeniu. Analogicznie jeżeli przedsiębiorca zawiesił swoją działalność gospodarczą jego roszczenia nadal podlegają krótszym terminom.

5. Dłużnikiem syndyka SKOK jest z zasady osoba fizyczna nie prowadząca działalności gospodarczej, a zatem konsument.

6. Wreszcie należy postawić dwa proste pytania. Po pierwsze, z jakiego tytułu syndyk dochodzi roszczeń od członka SKOK? Z tytułu odpowiedzialności za stratę bilansową kasy (oczywiście aby odpowiedzialność taka powstała in concreto nie wystarczy treść ustawy czy postanowienie statutu; „decyzja syndyka” o nałożeniu odpowiedzialności na członków kasy nie ma żadnych podstaw prawnych). Po drugie, skąd się wzięła strata bilansowa kasy? Strata bilansowa to wynik na działalności gospodarczej. Nawet jeżeli faktyczną przyczyną straty jest przestępstwo to i tak sprawozdanie finansowe kasy jest obrazem działalności gospodarczej. Czy zatem strata jest wynikiem kradzieży czy nieudolności zarządczej czy plagi egipskiej to i tak roszczenie do zobowiązanego (o ile istnieje) o pokrycie straty bilansowej jest związane z działalnością gospodarczą.

7. Przy wykładni prawa potrzebna jest elementarna przyzwoitość. Jakie zatem ratio do uznania, że termin przedawnienia w takiej sytuacji powinien być dłuższy a nie krótszy?

Blog