Otwarcie restrukturyzacji a dopuszczalność wszczynania postępowań rozpoznawczych przeciwko dłużnikowi osobistemu. Przepisy o postępowaniu o zatwierdzenie układu nie zawierają żadnych norm prawnych regulujących wpływ tej procedury na możliwość jednoczesnego pozywania dłużnika o zapłatę. Pytanie o otwartą drogę sądową dotyczy wierzytelności objętych układem. Należy postawić tezę, że Wierzyciel może pozwać dłużnika osobistego będącego w trakcie postępowania zatwierdzenie układu, także o wierzytelność podlegającą układowi.

1. Wobec „ogólnego” otwarcia drogi sądowej dla spraw cywilnych (a w tym spraw gospodarczych) milczenie ustawy – w sprawie relacji postępowania do możliwości wszczynania nowych spraw sądowych - oznacza, że w związku z postępowaniem o zatwierdzenie układu nie ma żadnych przeszkód dla pozwania dłużnika przez wierzyciela. Zwrot kosztów procesu następuje na zasadach ogólnych. Wierzyciel korzysta z gwarantowanego Konstytucją i umowami międzynarodowymi (np. tzw. konwencja rzymska) „prawa do sądu”.
2. Rozpoznanie wierzytelności w postępowaniu restrukturyzacyjnym nie tworzy powagi rzeczy osądzonej (res iudicata) ani powagi rzeczy ugodzonej (res transacta). Zatem samo wyznaczenie dnia układowego w ramach postępowania o zatwierdzenie układu nie stanowi stanu zawisłości sprawy (lis pendes) dla ewentualnego postępowania o zapłatę. Nie jest zatem przeszkodą procesową dla wszczęcia postępowania o zapłatę.
3. Wierzyciel dysponujący wierzytelnością układową nie musi czekać ze wszczęciem i prowadzeniem sprawy cywilnej (sprawy gospodarczej) na zasadach ogólnych do czasu, jak rozstrzygnie się postępowanie o zatwierdzenie układu. Pomimo wyznaczenia dnia układowego może nie dojść do zawarcia układu albo może nie dojść do jego zatwierdzenia. Na marginesie dodać należy, że przepis art. 102 ust. 1 p.r. stanowi, że po prawomocnej odmowie zatwierdzenia układu lub prawomocnym umorzeniu postępowania restrukturyzacyjnego wyciąg z zatwierdzonego spisu wierzytelności, zawierający oznaczenie wierzyciela i przysługującej mu wierzytelności, stanowi tytuł egzekucyjny przeciwko dłużnikowi. Zastosowanie treści przywołanej normy prawnej do postępowania o zatwierdzenie układu może być dyskusyjne.
4. W postępowaniu restrukturyzacyjnym - inaczej niż w postępowaniu upadłościowym (art. 236 i n. p.u.) - nie ma instytucji zgłoszenia wierzytelności przez wierzyciela.
5. Na etapie przed złożeniem do sądu wniosku do sądu o zatwierdzenie układu procedowanie ma miejsce poza sądem restrukturyzacyjnym.
6. Postępowanie o zatwierdzenie układu jest najbardziej uproszczonym i odformalizowanym postępowaniem restrukturyzacyjnym, a w żadnym z pozostałych postępowań restrukturyzacyjnych nie zachodzi przeszkoda w postaci braku czy ograniczenia drogi sądowej.

• Zgodnie z art. 257 p.r. otwarcie przyspieszonego postępowania układowego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. Zgodnie z art. 258 p.r. dłużnik niezwłocznie informuje nadzorcę sądowego o postępowaniach sądowych dotyczących masy układowej, prowadzonych na rzecz lub przeciwko dłużnikowi. W sprawach tych uznanie roszczenia, zrzeczenie się roszczenia, zawarcie ugody lub przyznanie okoliczności istotnych dla sprawy przez dłużnika bez zgody nadzorcy sądowego nie wywiera skutków prawnych.
• Zgodnie z art. 276 p.r. otwarcie postępowania układowego nie wyłącza możliwości wszczęcia przez wierzyciela postępowań sądowych, w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. Koszty postępowania obciążają wszczynającego postępowanie, jeżeli nie było przeszkód do umieszczenia wierzytelności w całości w spisie wierzytelności. Na podstawie art. 277 ust. 1 p.r. nadzorca sądowy wstępuje z mocy prawa do postępowań sądowych dotyczących masy układowej. Przy czym zgodnie z art. 277 ust. 2 p.r. w sprawach cywilnych nadzorca sądowy ma uprawnienia interwenienta ubocznego albo uczestnika postępowania, do którego przepisy o współuczestnictwie jednolitym stosuje się odpowiednio. Wreszcie uznanie roszczenia, zrzeczenie się roszczenia, zawarcie ugody lub przyznanie okoliczności istotnych dla sprawy przez dłużnika bez zgody nadzorcy sądowego nie wywiera skutków prawnych (art. 277 ust. 4 p.r.).
• Zgodnie z art. 310 p.r. otwarcie postępowania sanacyjnego nie wyłącza możliwości wszczęcia wierzyciela postępowań sądowych w celu dochodzenia wierzytelności podlegających umieszczeniu w spisie wierzytelności. Koszty postępowania obciążają wszczynającego postępowanie, jeżeli nie było przeszkód do umieszczenia wierzytelności w całości w spisie wierzytelności. Wreszcie zgodnie z art. 311 ust. 1 p.r. postępowania sądowe dotyczące masy sanacyjnej mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przeciwko zarządcy Postępowania te zarządca prowadzi w imieniu własnym na rzecz dłużnika.

Blog