Czynności korporacyjne związane z konwersją wierzytelności, które są zastępowane przez układ

Konwersja wierzytelności na udziały lub akcje jako propozycja układowa wiąże się ze szczególnym trybem wniesienia wkładu do spółki (w postaci wierzytelności układowej), emisji akcji, objęcia akcji. Ma ona autonomiczny charakter. Co bardzo ważne, prawomocnie zatwierdzony układ zastępuje określone w Kodeksie spółek handlowych czynności związane z podwyższeniem kapitału zakładowego i objęciem udziałów lub akcji (art. 169 ust. 3 p.r.)[1].

Warto w tym miejscu odnotować, iż na gruncie przepisów o postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu („ poprzednika” postępowania restrukturyzacyjnego) A. Witosz przyjął bardzo szerokie rozumienie pojęcia „czynności związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego” w ujęciu ówczesnego art. 294 ust. 3 p.u.n.. W zakresie przywołanego pojęcia Autor ten lokuje uprzywilejowanie udziałów objętych w zamian za skonwertowaną wierzytelność, czy utworzenie kapitału zapasowego w spółce z o.o. celem przelania do niego nadwyżki, tzw. agio, stanowiącej tą część wierzytelności, która – z uwagi na swoją wielkość – nie może zostać skonwertowana na udział[2]. W uzasadnieniu przedstawionego poglądu podano argument, iż zwołanie nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników dla podjęcia uchwały o uprzywilejowaniu skonwertowanych udziałów byłoby niewykonalne albo trudno wykonalne.

Jeszcze na gruncie przepisów o postępowaniu upadłościowym z możliwością zawarcia układu, A. Witosz[3] wyraził pogląd, iż „dłużnik pozbawiony jest instrumentu zapewniającego weryfikację zdolności aportowej i wartości wnoszonego wkładu. Wiążące są bowiem dla niego zapisy na zatwierdzonej przez sędziego – komisarza liście wierzytelności na chwilę zapisania.” Nie ma znaczenia okoliczność, że po prawomocnym zatwierdzeniu układu konwersyjnego wartość rynkowa akcji może być niższa niż nominalna wartość skonwertowanej wierzytelności układowej.

W konsekwencji w takim zakresie, w jakim istota układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym wiąże się z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki w drodze decyzji o charakterze zewnętrznym, w takim zakresie nie mają zastosowania przepisy Kodeksu spółek handlowych o trybie wewnętrznego podwyższania kapitału zakładowego. Z istoty układu w postępowaniu restrukturyzacyjnym wynika, iż zastępuje on:

wewnętrzną decyzję wspólników czy akcjonariuszy o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki;

oświadczenia wierzycieli o objęciu udziałów czy akcji w podwyższonym kapitale zakładowym; w literaturze na gruncie problemów układu w upadłości układowej A. Witosz[4] trafnie podniósł, iż układ przyjęty przez wierzycieli, po jego zatwierdzeniu przez sąd zastępuje umowę o objęcie akcji;

wniesienie wkładu do spółki; zwrot „konwersja” mieści w sobie wniesienie wkładu do spółki (wierzytelności układowej) w zamian za akcje w podwyższonym kapitale zakładowym.

Blog