Pieniądz to środek płatniczy mający moc umarzania zobowiązań.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 pr. dew. krajowymi środkami płatniczymi są waluta polska (pieniądz polski) oraz papiery wartościowe i inne dokumenty, pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walucie polskiej.

Zgodnie z art. 227 ust. 1 Konstytucji wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania polityki pieniężnej przysługuje NBP. NBP odpowiada za wartość polskiego pieniądza. Na istotę prawną pieniądza składają się trzy elementy składowe: (a) jednostka pieniężna, (b) suma pieniężna oraz (c) znak pieniężny.[1] Jednostka pieniężna to normatywna i abstrakcyjna miara wartości. W Rzeczypospolitej Polskiej, zgodne z art. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o denominacji złotego (Dz. U. Nr 84, poz. 386 z późn. zm.), jednostką pieniężną jest złoty, który dzieli się na 100 groszy. Suma pieniężna to wyrażona w jednostkach pieniężnych określona abstrakcyjna wartość, która oznacza prawo podmiotowe do dokonywania płatności. Z kolei znak pieniężny to przedmiot materialny będącym nośnikiem sumy pieniężnej. Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej są banknoty i monety opiewające na złote i grosze.”[2]

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 7 pr. dew. walutą polską są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące w kraju prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie. W myśl art. 2 ust. 1 pkt 10 pr. dew. walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR). Z kolei walutami wymienialnymi są waluty obce państw spełniających wymagania art. VIII statutu Międzynarodowego Funduszu Walutowego (art. 2 ust. 1 pkt 10 pr. dew.).

Innym pojęciem jest tzw. pieniądz bankowy. „Pieniądz bankowy jest zapisem w księgach rachunkowych banku i wyraża zobowiązanie banku do wypłaty odpowiadającej temu zapisowi kwoty znaków pieniężnych posiadaczowi rachunku bankowego oraz roszczenie do banku o wypłatę znaków pieniężnych. Na pojęcie to składają się zapisy w księgach bankowych, będące wynikiem składania depozytów, udzielonych kredytów, jak również dyspozycje dłużników lub wierzycieli mające na celu dokonanie wzajemnych rozliczeń.”[3]

Zgodnie z art. 2 pkt 21a)ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych pieniądz elektroniczny to wartość pieniężna przechowywaną elektronicznie, w tym magnetycznie, wydawaną, z obowiązkiem jej wykupu, w celu dokonywania transakcji płatniczych, akceptowana przez podmioty inne niż wyłącznie wydawca pieniądza elektronicznego.

Blog