Postanowienie umowy spółki z o.o. w brzmieniu „zgromadzenie wspólników może powołać radę nadzorczą” jest zgodne z prawem.

 

Po pierwsze, art. 213 § 1 k.s.h. jest przepisem dyspozytywnym. Ta sama norma prawna nie może być jednocześnie względnie obowiązująca (dyspozytywna) i bezwzględnie obowiązująca. Dyspozytywność przepisu pozwala na upoważnienie przez umowę spółki zgromadzenia wspólników do ewentualnego powołania bądź do nie połowywania fakultatywnej rady nadzorczej. Dyspozytywność art. 213 § 1 k.s.h. oznacza, że nie jest tak, że umowa spółki musi ustanowić radę nadzorczą. Z dyspozytywności tej normy prawnej wynika, że a) fakultatywna rada nadzorcza nie musi zostać powołana, b) fakultatywna rada nadzorcza nie musi zostać powołana w umowie spółki.

 

Po drugie, umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością korzysta ze swobody umów w oparciu o art. 3531 k.c. w zw. z art. 2 k.s.h. Inaczej jest w przypadku statutu spółki akcyjnej. Status spółki akcyjnej jest wysoce sformalizowany i nie ma takiej elastyczności jak umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W konsekwencji treść umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może być bardzo elastyczna. Granicą są zasady swobody umów.

 

Po trzecie, w spółce, w której nie zachodzą okoliczności o których mowa w art. 213 § 2 k.s.h. rada nadzorcza nie jest organem obligatoryjnym można dopuścić do działania fakultatywnej rady nadzorczej w sposób „sezonowy”. Innymi słowy rada nadzorcza może być w takiej spółce powołana albo może przy takim samym kształcie jej regulacji ustrojowej w ogóle nie istnieć. Jeżeli w danym obszarze rada nadzorcza jest w pełni fakultatywna, to sposób w jaki dojdzie do kreacji fakultatywnego organu polega jedynie ogólnej zasadzie swobody umów. Zasada że zgromadzenie wspólników powołuje radę nadzorczą, w sytuacji kiedy ona jest fakultatywna, nie narusza żadnego przepisu prawa bezwzględnie obowiązującego. Powołanie rady nadzorczej przez zgromadzenie wspólników nie jest sprzeczne z naturą stosunku korporacyjnego albowiem co do zasady zgromadzenie wspólników ma kompetencje w powoływaniu i odwoływaniu członków rady nadzorczej. Jeżeli powołanie rady nadzorczej nie jest obligatoryjne wówczas sposób jej wyłonienia nie podlega żadnej bezwzględnie obowiązującej sztywnej regulacji.

 

Zatem przywołane postanowienie umowy spółki jest zgodne z prawem gdyż fakultatywność rady nadzorczej wiąże się z elastycznym sposobem jej powołania bądź niepowoływania. Innymi słowy fakultatywną radę nadzorczą zgromadzenie wspólników może raz powołać raz nie powołać.

 

Po czwarte, nie istnieje żadna uzasadniona ekonomiczna racja za tym aby powołaniu bądź nie rady nadzorczej, która jest fakultatywna, decydowała wyłącznie treść umowy spółki. Pogląd przeciwny nakłada na spółkę konieczność zmiany umowy spółki, co wiąże się z czasem i kosztami, za każdym razem gdyby fakultatywna rada nadzorcza miała być powołana do działania bądź nie.

 

Pogląd że umowa spółki nie może ograniczyć się jedynie do dopuszczenia możliwości ustanowienia nadzorczej ale bez wymagania ich ustanowienia jest wysoce dyskusyjny.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Blog

30 maja 2023
Czy w spółce z o.o. fakultatywną radę nadzorczą może
powołać zgromadzenie wspólników?