Czy dopuszczalne jest powództwo o ustalenie naruszenia dobra osobistego w rozumieniu art. 23 k.c. jakim jest „cześć”?

 

Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 28.11.2002r., II CKN 1047/00 „ interes prawny, o którym mowa w przepisie art. 189 k.p.c., nie może być rozumiany subiektywnie, tj. według odczucia powoda, ale obiektywnie, tj. na podstawie rozumnej oceny sytuacji, w której powód występuje z tego rodzaju powództwem. Interes prawny powoda musi być ponadto zgodny z prawem i zasadami współżycia społecznego, jak również z celem, któremu służy art. 189 k.p.c.” W wyroku z 22.11.2002, IV CKN 1519/00 wskazano, że „ interes prawny nie zachodzi z reguły, gdy zainteresowany może na innej drodze osiągnąć w pełni ochronę swoich praw.”

 

Zgodnie z wyrokami Sądu Apelacyjnego w Poznaniu :
 

 

- z 5.9.1995r, I ACr 159/95, OSA 1996/2/8 „nie jest dopuszczalne powództwo o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa (art. 189 k.p.c.), jeżeli strona może dochodzić przeciwko pozwanemu roszczenia dalej idącego.”

 

- z 15.4. 1999, I ACa 1046/98, OSA 1999/11-12/49 „przez >interes prawny< w znaczeniu art. 189 k.p.c. rozumieć należy istniejącą potrzebę uzyskania korzyści w sferze sytuacji prawnej. Udzielenie ochrony przez sąd następuje tylko wówczas, gdy po stronie podmiotu ochrony tej żądającego, zachodzi interes prawny w jej uzyskaniu>”

 

W piśmiennictwie nie dopuszcza się środków ochrony dóbr osobistych takich jak cześć w trybie art. 189 k.p.c. Powództwo takie ograniczone jest jedynie do ochrony jedynie takiego dobra osobistego jak płeć (powództwo o ustalenie płci). Por. M. Pazdan, w: Kodeks cywilny. Tom I, Komentarz do artykułów 1 – 449 ¹¹ pod red. K. Pietrzykowskiego, 4 wydanie, Warszawa 2005, s. 112 i tam cyt. literatura i orzecznictwo.