Zgodnie z art. 16 ust. 1 rozp.o EZIG zarządcy stanowią jeden z obligatoryjnych organów zgrupowania. W zgrupowaniu można powołać tylko jednego zarządcę lub większą ich liczbę. Liczba zarządców jest dowolna. W praktyce o ich liczbie powinny decydować względy operatywności. Liczba zarządców może być parzysta jak i nieparzysta, może być ona większa niż liczba członków zgrupowania. Powołanie osoby lub osób sprawujących zarząd, termin zakończenia sprawowania ich funkcji, ich nazwiska a także inne dane osobowe wymagane przez właściwe prawo krajowe podlega wpisowi do właściwego rejestru. Wpisowi do rejestru podlegają również zasady reprezentacji. (art. 7 lit. „d”)

Zarządcy, po pierwsze, prowadzą sprawy zgrupowania w stosunku wewnętrznym i, po drugie, reprezentują zgrupowanie na zewnątrz.

Kompetencje dla zarządców mogą wynikać z:

1. 1. rozporządzenia
   2. umowy o ustanowieniu zgrupowania
   3. przepisów prawa krajowego
   4. uchwał członków zgrupowania

W związku z kompetencjami zarządców można mówić o dokonywanych przez zarządców: czynnościach prawnych, czynnościach procesowych (w postępowaniu przed sądem i innymi organami), tzw. czynnościach organizacyjnych.

Zarządcą zgrupowania może być osoba fizyczna. Dopuszczalność powołania na zarządcę zgrupowania osoby prawnej uzależniona jest od postanowień właściwego prawa krajowego, o czym będzie mowa poniżej.

Zarządcami mogą być członkowie zgrupowania albo osoby spoza tego grona. W świetle przepisów rozporządzenia zarządca zgrupowania może pochodzić z innego państwa niż członkowie zgrupowania, a nawet spoza terytorium Wspólnoty. W płaszczyźnie regulacji rozporządzenia nie ma znaczenia obywatelstwo czy narodowość zarządcy. Należy jednak w tym miejscu podnieść, iż w odniesieniu do zgrupowań z siedzibą zarejestrowaną w Szwecji zarządca winien mieć domicyl w obrębie Europejskiego Obszaru Gospodarczego, chyba że otrzyma on stosowne zwolnienie z takiego wymogu przez odpowiednie władze. W przypadku gdy zarządcą zgrupowania jest osoba, która nie posiada domicylu w Szwecji, zgrupowanie, dla niektórych czynności, winno wyznaczyć osobę posiadającą domicyl w Szwecji.

Zarządcą nie może być osoba, która z mocy właściwego dla niej prawa lub z mocy prawa krajowego, w którym zgrupowanie ma swoją siedzibę, lub zgodnie z orzeczeniem sądowym lub administracyjnym wydawanym lub uznawanym w państwie członkowskim nie może być członkiem wykonawczych lub zarządzających organów spółki, nie może zarządzać przedsięwzięciami lub działać w charakterze zarządcy EZIG (art. 19 ust.1). Kontynuując w tym miejscu posługiwanie się przykładem uregulowań szwedzkich wspomnieć należy, iż zarządcą w zgrupowaniu z siedzibą zarejestrowaną w Szwecji nie może być nieletni, upadły, osoba dla której ustanowiono kuratora, osoba w stosunku do której na mocy przepisów prawa szwedzkiego zakazano prowadzenia działalności gospodarczej.

Przepis art. 19 ust. 2 dozwala się, aby państwo członkowskie, w odniesieniu do zgrupowań zarejestrowanych w rejestrze podlegającym prawu tego państwa, przewidziało, iż zarządcą może być osoba prawna. Z możliwości tej korzystały m.in. Francja, Wielka Brytania, Włochy Grecja, Holandia, Hiszpania, Irlandia, Polska. Zob. I.Hykawy [w :] Prawo Wspólnot Europejskich a prawo polskie. Prawo gospodarcze. pod red. M. Safjana, Warszawa 2002r., s. 311. Co do koncepcji pełnienia funkcji członka organu osoby prawnej przez inną osobę prawną, m.in. ze wskazaniem na regulacje prawa francuskiego, zob. np. E.Płonka, Osoba prawna jako członek zarządu spółki kapitałowej, Państwo i Prawo z 1991r., nr 5, s. 61 i n. K.Bilewska, Udział osób prawnych w organach spółek kapitałowych, Prawo Unii Europejskiej z 2004r., Nr 7 –8.

Osoba prawna, która zostanie wybrana zarządcą powinna wskazać jedną lub więcej osób fizycznych, których dane zostaną zgłoszone do rejestru, zgodnie z art. 7 lit. „d”. Przepis art. 19 ust. 2 in medio nakłada na państwa, które umożliwią piastowanie funkcji zarządcy w zgrupowaniu osobom prawnym, obowiązek zapewnienia aby odpowiedzialność reprezentantów osób prawnych była taka, jakby osoby te były zarządcami zgrupowania. Nadto ograniczenia dotyczące zarządców, o których mowa w art. 19 ust. 1 winny znaleźć odpowiednie zastosowanie do reprezentantów osób prawnych (art. 19 ust. 2 in fine).

Możliwość powołania EZIG na zarządcę innego EZIG blokuje w zasadzie regulacja art. 3 ust. 2 lit. „a”.

Warunki powoływania i odwoływania zarządców winna określać umowa założycielska, a w braku takich postanowień w umowie założycielskiej, jednomyślna uchwała członków zgrupowania (art. 19 ust. 3). Zob. I. Hykawy [w :] Prawo Wspólnot ..., s. 312, European Economic Interest Groupings. Commercial, legal and tax considerations, Jordans 1990. praca zbiorowa, s. 58 – 59.

Wzmianka o powołaniu zarządcy lub zarządców zgrupowania, ich nazwiska i imiona, a także inne szczegółowe dane wymagane przez prawo kraju, w którym prowadzony jest rejestr, a także odwołanie zarządcy lub zarządców wymaga zgłoszenia do właściwego rejestru (art. 7 lit. „d”).

W praktyce obrotu w umowach o utworzeniu zgrupowania pojawia się szereg zapisów dotyczących członków zgrupowania, a w szczególności dotyczących: okresu powołania zarządcy, w tym momentu ustania jego funkcji, zakazu powoływania danej osoby na większą liczbę kadencji, niż wskazaną w umowie, itp.

Umowa założycielska lub jednomyślna uchwała członków EZIG może przewidzieć szereg praw i obowiązków zarządcy (zarządców) dla prowadzenia wewnętrznych spraw zgrupowania, w sprawach nie zastrzeżonych do właściwości uchwały członków zgrupowania. I. Hykawy [w :] Prawo Wspólnot ..., s. 313, European Economic ..., s. 59. Pewne kompetencje zarządców w stosunku wewnętrznym określa samo rozporządzenie (zob. np. art. 17 ust. 4, art. 29).

Zarządcy, w oparciu o właściwe przepisy prawa krajowego, ponoszą odpowiedzialność względem zgrupowania za wyrządzoną szkodę.

W myśl pkt 13 preambuły rozporządzenia organ prawnie oddzielony od członków zgrupowania reprezentujący zgrupowanie na zewnątrz jest jednym z instrumentów służących zgrupowaniu dla osiągnięcia założonych przezeń celów.

Prawo reprezentacji zgrupowania wobec osób trzecich (pro foro externo) stanowi wyłączną kompetencję zarządców i nie może być powierzone innym organom zgrupowania

Przepis art. 20 nie wyklucza reprezentacji zgrupowania przez pełnomocnika (prokurenta, itp.). Szczególne zasady reprezentacji zgrupowania mogą wynikać z postanowień prawa krajowego, np. w okresie likwidacji zgrupowania, w stosunkach pomiędzy zarządcami a zgrupowaniem.

Zasadą jest jednoosobowa reprezentacja EZIG. Każdy z zarządców zwiąże zgrupowanie stosunkiem prawnym z osobą trzecią jeżeli działa w imieniu zgrupowania, nawet jeżeli jego działanie nie pozostaje w zgodzie z celami zgrupowania, chyba że zgrupowanie udowodni, iż osoba trzecia wiedziała lub nie mogła, w danych okolicznościach, nie wiedzieć że działanie to nie pozostaje w zgodzie z celami zgrupowania. Rozporządzenie zastrzega jednak, iż publikacja określonych w umowie założycielskiej celów zgrupowania nie może stanowić sama w sobie takiego dowodu.

Żadne przedmiotowe ograniczenie prawa reprezentacji zarządców bez względu na to czy wypływa z umowy założycielskiej czy z uchwały członków, nawet jeżeli zostało opublikowane, nie jest skuteczne w stosunku do osób trzecich (por. podobną regulację art. 9 ust. 1 dyrektywy 68/151 odnoszącej się do niektórych typów spółek).

Umowa założycielska zgrupowania może przewidzieć tzw. reprezentację łączną zgrupowania. W takim przypadku za zgrupowanie może działać tylko dwóch lub więcej zarządców łącznie. Klauzula taka zyskuje skuteczność w stosunku do osób trzecich, na warunkach określonych w art. 9 ust. 1, tylko jeżeli została opublikowana w sposób, o którym mowa w art. 8 . Określenie sposobu reprezentacji zgrupowania – indywidualnej lub łącznej – podlega zgłoszeniu do właściwego rejestru (art. 7 lit. „d”). Zgrupowanie winno podawać informacje o reprezentacji łącznej w pochodzących od niego pismach, zamówieniach handlowych i podobnych dokumentach (art. 25 lit. „d”).

Rozporządzenie nie rozstrzyga problemu reprezentacji zgrupowania w przypadku umów i sporów pomiędzy zarządcą a zgrupowaniem.

Blog